Կարդա՛ տեքստը և կատարի՛ր առաջադրանքները:

Առյուծը գազանների արքան է: Այդ «տիտղոսին» ոչ ոք չի կասկածում, և ոչ մեկը չի վիճարկում: Իսկ ինչո՞ւ հատկապես առյուծին է շնորհվել այդ տիտղոսը: Նա գիշատիչներից ամենաուժե՞ղն է: Հազիվ թե: Ուժով, կարելի է ասել, զիջում է վագրին: Ամենաճարպի՞կն է: Նույնպես՝ ոչ. Նա զիջում է ընձառյուծին: Գիշատիչներից ամենախոշո՞րն է: Դարձյալ ոչ. սպիտակ արջը 700-800 կիլոգրամ է կշռում, նույնիսկ վագրը, որ 300 կիլոգրամ է, ավելի խոշոր ու ծանր է: Հասուն արու առյուծի առավելագույն քաշը 230 կիլոգրամից ավել չէ: Եվ, համենայն դեպս, առյուծն է գազանների արքան: Եվ նա այդ տիտղոսը կրելու իրավունքն ունի: Ըստ երևույթին, առյուծին գազանների արքա են կոչել ոչ թե ուժի, այլ՝ կեցվածքի համար, վեհ ու հպարտ կեցվածքի և նույնքան վեհ ու հպարտ բնավորության համար: Առյուծը բաց տարածությունների բնակիչ է, չի թաքնվում դարանում ու սպասում որսի: Նա որսի վրա բացահայտ է գնում՝ իր մռնչոցով բոլորին նախազգուշացնելով, որ գազանների արքան որսի է ելել: Եվ ամեն մի կենդանի էակ դողում է այդ «արքայական մռնչոցից»: Բայց առյուծը նաև մեծահոգի է, երբեք չի ոչնչացնում կենդանիներին, եթե կուշտ է:

1․ Ինչո՞ւ է առյուծը համարվում գազանների արքա:

Որովհետև նա ամենահզորն է:

2․ Դո՛ւրս գրիր առյուծին բնութագրող բառեր:

Ուժեղ, քաջ, արքա, և այլն:

3․ Գրի՛ր հոմանիշները՝ արքա, խոշոր, վեհ, կասկածել:

Արքա-Թագավոր

Խոշոր-հսկայական

Վեհ-բարձր

Կասկածել-երկբայել

4․ Գրի՛ր հականիշները՝ ոչ, ծանր, խոշոր, մեծահոգի, ոչնչացնել, կուշտ:

Ոչ-այո

Ծանր-թեթև

Խոշոր-մանր

Մեծահոգի-փոքրոգի

Ոչնչացնել-առաջացնել

Կուշտ-քաղցած

5. Ճարպկությամբ ո՞ւմ է զիջում առյուծը:

Ընձառյուծին

6․ Տեքստից դո՛ւրս գրիր 5 բայ /գործողություն ցույց տվող բառ/։

Թաքնվում է, զիջում է, ասել, սպասում է, շնորհվել:

7․ Տեքստում գրված թվականները գրի՛ր տառերով։

230-երկու հարյուր երեսուն

700-յոթ հարյուր

800-ութ հարյուր

300-երեք հարյուր

8․ Նախադասության ընդգծված բառերին «ինչպիսի՞» հարցին պատասխանող լրացումներ ավելացրո՛ւ։

Նա որսի վրա բացահայտ է գնում՝ իր մռնչոցով բոլորին նախազգուշացնելով, որ գազանների արքան որսի է ելել:

9․ Լրացրո՛ւ բաց թողած տառերը․

Գա-տնիք, վայր-ջք, պա-կել, զար-արվել, ար-նանալ

10․ Կազմի՛ր երեքական բառ հետևյալ ածանցներով՝

-վածք-

-ային-

-ական-

-ակ-

-եղեն-

11․ Համացանցից գտի՛ր հետաքրքիր փաստեր առյուծի մասին, 3-4 նախադասությամբ ներկայացրո՛ւ։

Առյուծները խոշոր չափերի մկանոտ, բաշավոր կատուներ են, որոնց արտաքին բնութագրիչներն են կարճ, կլորավուն գլուխը, ցածր պարանոցը, շրջանաձև ականջները, ինչպես նաև երկար և մազոտ պոչը։ Առյուծների մոտ հստակորեն արտահայտված է սեռական տարբերակվածությունը (դիմորֆիզմը)․ արուների միջին համեմատական քաշը կազմում է 150-250 կգ, էգերինը՝ 120-182 կգ։

Ամփոփում ենք ուսումնական 3-րդ շրջանը (փետրվար-մայիս)

Ուսումնական նախագիծ

Մասնակիցներ՝ 4-5-րդ դասարաններ

Նախագծի տևողությունը՝ մայիսի 22-29

Նպատակը՝ ուսումնական 3-րդ շրջանի ամփոփում

 

Իրականացման ընթացքը՝ 

Սովորողները բլոգներում պատմում-ներկայացնում են մայրենի առարկայի ուսումնական 3-րդ շրջանի նախագծերի, դրանց ընթացքի, այդ նախագծերին իրենց մասնակցության մասին (չմոռանալով դնել հղումներ):

Ուսումնական 3-րդ շրջանի ընթացքում (փետրվարի 1-մայիսի 26)  մայրենիից իրականացրել ենք հետևյալ նախագծերը՝

• Թումանյանական օրեր (թումանյանական ընտանեկան ֆլեշմոբ) —  4-5-րդ դասարաններ
• Տերյանական օրեր (տերյանական ֆլեշմոբ)— 5-րդ դասարաններ
• Բառարանընթերցման ֆլեշմոբ-4-5-րդ դասարաններ
• «Ուսումնական գարուն» նախագիծ— 4-5-րդ դասարաններ
• Կարդում ենք Աղայան— 4-5-րդ դասարան
• Կարդում ենք Ռոդարի— 4-րդ դասարան
• «Կարդում ենք Էքզյուպերի» -4-րդ դասարաններ
• «Զատկածեսն ընտանիքում» — 4-րդ դասարաններ
•  «Գնում եմ Մայր դպրոց» — 5-րդ դասարաններ
• «Հյուսիսափայլ TV»-ին քո մասնակցությունը
• «Հյուսիսափայլ ռադիո«-ին քո մասնակցությունը
• Ուրբաթ-համերգ՝ «Առավոտ լուսաբեր Հայաստան երկրի….»-4-5-րդ դասարաններ
• ստեղծագործական աշխատանքներ — 4-5-րդ դասարաններ
• ճամփորդություններ, ճամփորդական պատում-հաշվետվություններ — 4-5-րդ դասարաններ
• մասնակցություն մայրենիի ֆլեշմոբերին

Այս կետերը սովորողներին կօգնեն-կհուշեն իրենց բլոգներում գտնել համապատասխան նախագծերին իրենց մասնակցությունը և դնել հղումներրը պատումների  մեջ:

Արդյունքները՝

Նպատակը

• 5-րդ դասարանների «Ելք»-ի , «Մուտք»-ի ստուգատես
•  նոր սպասումների, ակնկալիքների, զգացողությունների ներկայացում

Նախագծի ընթացքը

Սովորողները մինչև մայիսի 20-ը տեսանյութի, ռադիոնյութի կամ պատումի միջոցով բլոգներում ներկայացնում են իրենց ձեռքբերումները, հաջողությունները Հյուսիսային դպրոցում, ներկայացնում իրենց սպասելիքները, ակնկալիքները Մայր դպրոցից՝ անդրադառնալով հետևյալ կետերին՝

• Իմ Հյուսիսը. Հյուսիսային դպրոցն ու ես

Հյուսիսային դպրոցի հետ ես 1 դասարնից եմ։

• Հյուսիսային դպրոցի յոթ հրաշալիքները

Մեր՝ Հյուսիսային դպրոցի շունը, ընկերներըս, ուսուցիչներըս, անիմացիայի սրահը, մեր դասարաները, մեր բասեյնը, և բակը։

• Մայր դպրոցն ու ես

Մայր դպրոցն ինձ համար մոտիկ է ֆիզկուլտուրայով։

• Ամենատպավորիչ ճամփորդություններս

Ծաղկունք, Գյումրի, և այլն։

• Հաջողված ու հետաքրքիր նախագծերի մասին

Հունվարյան ճամբարի նախագիծը, որտեղ մենք ստեղծեցինք տիկնիկներ, և ցույց տվեցինք 3-4 դասարաներին։

• Ի՞նչ սպասելիքներ ունեմ Միջին դպրոցից

Գնալով դժվար իրեր ես անցնում, նոր թեմաներ, և այլն։

• Որքանո՞վ եմ ճանաչում Մայր դպրոցը

Ես կարելի է ասել՝ շատ մոտիկ չեմ մայր դպրոցի հետ, բայց լիքը խաղացել էնք, և դրանից ավելի մոտիկ եմ դառել Մայր դպրոցի հետ։

• Իմ ամենասիրելի վայրը Մայր դպրոցում

Ֆուտբոլի դաշտը։

5-րդ դասարան

1.Առանձին խմբերով ներկայացրո՛ւ գոյականները և ածականները՝ խիզախ, բարի, գարուն, արև, երկար, ծաղիկ, վազել, ժամացույց, ջրել, գնալ, հրաշալի, երեխա, լողալ,վազվզել, մաքուր, նավաստի:

Խիզախ-ածական, բարի-ածական, գարուն-գոյական, արև-ածական, երկար-ածական, ծաղիկ-ածական, վազել-գոյական, ժամացույց-ածական, ջրել-գոյական, գնալ-գոյական, հրաշալի-ածական, երեխա-ածական, լողալ-գոյական, վազվզել-գոյական, մաքուր-ածական, նավաստի-ածական:

2. Տրված բառերից կազմի՛ր գոյականներ՝ իշխել-իշխան(գոյ), ճեղքել-ճեխք(գոյ), գործել-գործ(գոյ), շքեղ-շքեղություն(գոյ), ուսուցանել-ուսուցիչ(գոյ), դեղին-դեղնուց(գոյ), բժշկել-բժիշկ(գոյ), հյուսել-հյուս(իկ) (գոյ) :

3.Տրված գոյականները հոգնակի դարձրո՛ւ՝ գլուխ-գլխներ, թվական-թվականեր, երկիր-երկիրներ, սենյակ-սենյակներ, հարևան-հարևաներ, ծառ-ծառեր, տեր-տերեր, ժապավեն-ժապավեներ, մարդ-մարդիկ, կին-կնիկներ։

4. Առանձին խմբերով ներկայացրո՛ւ հատուկ և հասարակ գոյականները՝ ուսուցիչ, Գևորգ, քաղաքացի, ընկեր, կատու, Երևան, Աննա, Սևան, գետ, Հարությունյան:

Հատուկ-Գևորգ, Երևան, Աննա, Սևան, Հարությունյան։

Հասարակ-ուսուցիչ, քաղաքացի, ընկեր, կատու, գետ։

5.Տրված բառերը բաժանի՛ր բաղադրիչների. յուրաքանչյուր բառի դիմաց գրիր տեսակը ըստ կազմության՝ բարեկամ, գրավոր, ծով, լուսամուտ, անպետք, հողոտ, գնորդ, ամառ:

Բարեկամ- բարե-կամ, գրավոր-գիր-ա-վոր, ծով, լուսամուտ-լույս-ա-մուտ, անպետք-ան-պետք, հողոտ-հող-ոտ, գնորդ-գին-որդ, ամառ-ա-մառ:

6. Տրված բառերը դարձրո՛ւ նախածանցավոր կամ վերջածանցավոր ՝ կաթ, խորհուրդ, գետ, հեռու, քար, ամպ:

Կաթոտ, խորհրդավոր, գետակ, հեռավոր, քարոտ, ամպամած։

7. Հարցում արտահայտող բառերի փոխարեն համապատասխան բառեր կամ բառակապակցություններ գրելով՝ նախադասություններ ստացիր։ Ո՞ւմ ո՞վ ինչպիսի՞ն Է։ Ի՞նչը ինչպե՞ս ի՞նչ Էր լինում։ Ինչի՞ ի՞նչը ինչո՞վ ի՞նչ Է եղել։ Ո՞վ ի՞նչ արեց ինչո՞ւ։

Մենք երեքշաբթի օրը գնացինք սիրուն, ամենուր սարերով  գյուղ անունով՝ Ծաղկունք: Ժամը 9:30 մենք շարժվեցինք Ծաղկունք, 11:30 մենք եկանք Ծաղկունքի դպրոց: Այնտեղ մենք ծանոթացանք լիքը երեխաների հետ, երգեցինք, պարեցինք, և նրանք մեզ հյուրասիրեցին բիսկվիթներով, և համով խնձորներով: 11:50 մենք նրանց հետ գնացինք բարձունք հաղթահարելու, մենք բարձրացանք դեպի Սուրբ Սարգիս եկեղեցի, ուսումնական ժամերգություն արեցինք այնտեղ,  ճաշեցինք, և լավ ժամանակ անցկացրեցինք: Իսկ 14:45 մենք շարժվեցինք դեպի դպրոց:

Մի գարնան առավոտ արթնացա ու պատուհանից դուրս նայեցի․․․ Ա՜յ քեզ հրաշք, այսինչ սիրուն պատկեր է: Այդ մարդ որոշեց գնալ բակ, և տեսավ մի սար անունով Արարատ և Մասիս: Նա որոշեց բարձրանալ այդ սարին, բայց դա անհնար էր, բայց նա մեկա ուզում էր դա անել: Մի օր նա սկսեց հավաքել իր տաք իրերը, սնունդը, ջուրը, հագուստ և այլն: Հունիսի 5 նա գնաց բարձրանալու այնտեղ: Անցավ 2 օր նա դեռ կեսն էր անցել: Իսկ 6 օրից նա գտավ լիքը քարեր սարի վրա: Նա գտավ մի տանակ այնտեղ, և մտավ ներս, որպիսի տաքանա և ճաշի: 11 օրից նա հասավ իր քաղաք, և րեկորդ խփեց առաջին մարդկանցից, ով առջինը բարձրացավ ամենա բարձր սարերից մեկի վրա:

• Կարդա՛ Ստեփան Զորյանի «Չալանկը»  պատմվածքը:
• Դո՛ւրս գրիր անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:
• Պատմվածքը կարդալուց հետո ի՞նչ իմացար շների մասին:

Նրանց բարիության, քաջության, վտանգպաշտպանող կենդանի:

• Ֆիլմը նայի՛ր, ապա ֆիլմի գլխավոր հերոսին՝ Խադիկոյին, համեմատի՛ր  Չալանկի հետ:
• Գտի՛ր նմանություններ և տարբերություններ այս երկու կերպարների միջև: Ո՞ր կերպարը ավելի շատ հավանեցիր:

• Շունը

• Ո՞րն է քո սիրելի կենդանին:  Ինչո՞ւ: Տանը ունե՞ս կենդանի կամ թռչուն: Պատմի՛ր նրա մասին:

Իմ սիրած կենդանին՝ կատու, շուն, թութակ:

• Այս ամենը ներկայացրո՛ւ բլոգումդ:

Ղ․ Աղայանի «Մանուկ-խան» պատմվածքից դո՛ւրս գրիր հատուկ գոյականները։

Մանուկ, Սողոմոն, Դանիել

• Պատմվածքում ո՞ր ծեսն է նկարագրված։ Պատմի՛ր, հետաքրքիր տեղեկություններ դո՛ւրս գրիր այդ ծեսի մասին։

Բուն Բարեկենդանը ծես է, որի ժամանակ պատրաստում են առատ սնունդ, կազմակերպում տոնավաճառներ և փառատոններ, որտեղ մասնակցում են մեծերը և փոքրերը, և աղքատներն կարող էին օգտվել համընդհանուր սեղանից։

• Գրի՛ր տրված բառերի հոմանիշները՝ իմաստուն, համրանալ, խնդություն, անշուք, չքավոր, աղախին, խուրջին, պարգև։

Իմաստուն — խելացի

Համրանալ — մնջվել

Խնդություն — զվարճանք

Անշուք — պարզ

Չքավոր — աղքատ

Աղախին —  նաժիշտ

Խուրջին — խունճ

Պարգև — Նվեր

• Գրի՛ր տրված բառերի հականիշները՝  իմաստուն, հարոուստ, անպատիվ, տխուր, խավար, ծանրություն։

Իմաստուն — հիմար

Հարուստ — աղքատ

Անպիտան — պիտանի

Տխուր — ուրախ

Խավար — լույս

Ծանրություն — թեթևություն

2․Կարդա՛, ապա անգի՛ր սովորիր «Վահագնի ծնունդը» բանաստեղծությունը: Կատարի՛ր առաջադրանքները։

Թեստային աշխատանք

Ղ․ Աղայանի «Հնարագետ ջուլհակը» պատմվածքը դերերով պատմե՛լ սովորիր:

Կատարի՛ր պատմվածքի տակ գտնվող  բոլոր առաջադրանքները:

1. Հնարագիտություն, թագավոր, կտավ, հարցմունք, կախարդական, անմահական, գլուխ, արհեստասեր բառերը բաղադրիչների բաժանի՛ր, որոշի՛ր կազմությունը (պարզ, բարդ, ածանցավոր, բարդ ածանցավոր):
2. Պատմվածքից դո՛ւրս գրիր 5  անձ ցույց տվող, 5 իր ցույց տվող գոյականներ: Պատմվածքից փորձիր գտնել և դուրս գրել հատուկ գոյականը:

Անձ ցույց տվող — գիտնական, ջուլհակ, թագավոր, դերվիշ, շահ-աբաս:

Իր ցույց տվող — ոսկի,  եղեգ, սագ:

1. Բնութագրի՛ր դերվիշին, ջուլհակին:

Դերվիշ — տարորինակ մարդ, լուռ:

Ջուլհակ — անդադար հարց ունեցող, հարուստ:

1. Ի՞նչ սովորեցրեց  քեզ պատմվածքը:  Բանավոր ներկայացրո՛ւ: Կիսվել, բարի լինել, և այլն: