Բարև Ձեզ, այսօր ես Ձեզ կպատմեմ իմ երեկվա ճամփորդության մասին: Ես իմ դասարանի հետ ճամփորդել էի Երևանի Պատմության Թանգարան: Մենք այնտեղ տեսանք քսանհինգ տարեկան կնոջ գլխի ոսկորը՝ գանգը, որը մ. թ. ա 782 թ.-ի էր: Նաև մենք տեսանք Երևանի և էրեբունու մեծ քարտեզը, տեսանք օպսիդիանից սարքած կենցաղային գործիքներ: Եվ տեսանք տարբեր քարերից պատրաստած թևնոցներ,վզնոցներ և այլն: Մեր ճամփորդությունը շատ տպավորիչ էր:

(1) png

Երկրի հարստությունները շատ են ու բազմապիսի: Դրանց շարքում ամենազարմանալին ու ամենաարժեքավորը հողն է: Դեռ վաղ ժամանակներում մարդը սկսել է մշակել հողը և իր կացարանի մոտ բույսեր է աճեցրել: Հողի մշակումը բերեց նաև գյուղատնտեսական գործիքների պատրաստմանը և կատարելագործմանը: Հողի մշակման շնորհիվ ծնվեց երկրաչափությունը, որի օգնությամբ մարդիկ սովորեցին հողակտորները բաժանել և ոռոգիչ ջրանցքներ անցկացնել: Հողն ամեն տարի մարդկությանը տալիս է միլիոնավոր տոննա ցորեն, որից ստանում են հաց: Ժողովրդի մեջ հողն անվանում են անսպառ գանձ, մարդու ամենամեծ հարստությունը: Բայց հարուստ բերք ստանալու համար հողը պետք է սնուցել հանքային և օրգանական պարարտանյութերով: Հողը հաճախ ենթարկվում է  քայքայման: Գարնանային հորդացումների և տեղատարափ անձրևների ջրերը դաշտերից քշում տանում են հազարավոր տոննա հողի բերրի շերտեր:
Հողի քայքայում է տեղի ունենում նաև այն ժամանակ, երբ ուժեղ քամին է քշում տանում հողի վերին շերտը, և բերրի հողերը վերածվում են անպտուղ տարածքների:

Բույսերն իրենց արմատներով հողը պահում են լվացումից ու քամուց:  Հողը քայքայումից պաշտպանելու համար անտառներ են տնկում: Մյուս կողմից՝ բույսերն անընդհատ հողից սնունդ վերցնելով՝ պակասեցնում  են նրա բերրիությունը: Որպեսզի հողի բերրիությունը պահպանվի, մարդիկ  այն պարարտացնում են:
Հողը կարիք ունի մարդկանց մշտական հոգատարության, ուշադրության ու ջերմության: Հողի գլխավոր հատկանիշը բերրիությունն է՝ բերք  տալու կարողությունը: Տարբեր վայրերում տարբեր հողատեսակներ կան: Տարբեր է նաև դրանց բերրիությունը:
Որքան շատ է հողում հումուսի քանակը, այնքան բերրի է հողը: Հումուսով հարուստ հողն ավելի մուգ գույն ունի: Այդպիսի հողն անվանում են սևահող: Որքան  հողի գույնը բաց է, այնքան նրա մեջ եղած հումուսը քիչ է, այսինքն՝ ավելի քիչ սննդարար է բույսերի համար:
Երկրի  վրա հողային տարածքներն այնքան էլ շատ չեն և գնալով ավելի են քչանում: Ուրեմն՝ պետք  է պահպանենք այդ հարստությունը:

THE FROG PRINCE
(Part two)

The frog said to Nadia, “I must sit next to you. Put me on this chair.” Nadia did so. Then the frog said, “Now put a golden plate near me. I must eat out of it.” The frog ate the food and said again, “Now I am tired. Take me to your room. I want to sleep.” Nadia shivered when she touched the frog, but she took the frog to her room and put it on
her snow-white pillow. Soon the frog fell a sleep. It woke up early in the morning, hopped off pillow and went out of the palace. Nadia didn’t sleep all night. Now she was happy. “I shall not be troubled by it again,” she thought. But when the night came the princess heard the same noise on the stairs and the same tap at the door. The same voice said, “Open the door, you must keep your promise!”
When Nadia opened the door the frog hopped into the room.
Again it sat next to Nadia, again it ate out of a golden plate and again it slept
on her snow-white pillow. Early in the morning the frog hopped out of the palace.
On the third night the frog came once more. The next morning when Nadia looked at her pillow she didn’t see the ugly cold frog. There was a most handsome prince there! The prince said “A cruel fairy changed me into a frog and I could only become a prince again when a princess let me eat from a golden plate and sleep on her pillow for three days. Dear princess, you were so kind to me. You let me eat with you and sleep on your pillow, and I want to marry you and to take you to my father’s palace.” And he did so and they were happy all their life.

most-գեղեցիկ

hopped- Ցատկեց

slept-քնած

stairs-աստիճաններ

thoght-մտածեց

near-մոտ

My beauteful mother went downstairs and went to the store.

Մի գարնան իրիկուն դռանը նստած զրույց էինք անում, երբ այս դեպքը (պատահել)։ Էս դեպքից  հետո ես չեմ մոռանում էն գարնան իրիկունը: Ծիծեռնակը բույն էր շինել մեր սրահի օճորքում։ Ամեն տարի աշնանը գնում էր, գարնանը ետ գալի, ու նրա բունը միշտ կպած էր մեր սրահի օճորքին։ Ե՛վ գարունն էր բացվում, և՛ մեր սրտերն էին բացվում, հենց որ նա իր զվար□ ճիչով (հայտնվել) մեր գյուղում ու մեր կտուրի տակ։
Եվ ի՜նչ քա□ցր էր, երբ առավոտները նա ծլվլում էր մեր երդիկին, կամ երբ իրիկնապահերին իր ընկերների հետ շարժվում էին մի երկար ձողի վրա ու «կարդում իրիկնաժամը»:

Եվ ահա նորից գարնան հետ վերադար□ել էր իր բունը։ Ձու էր ածել, ճուտ էր հանել ու ամբողջ օրը ուրախ ճչալով թռչում, կերակուր էր բերում իր ճուտերին։ Էն իրիկունն էլ, որ ասում եմ, եկավ, կտցում կերակուր բերեց  ճուտերի համար։ Ճուտերը ծվծվալով բնից դուրս հանեցին դեղին կտուցները։

Էդ ժամանակ, ինչպես եղավ, նրանցից մինը, գուցե ամենից անզգույշը կամ ամենից սովածը, (շտապել), ավելի դուրս ձգվեց բնից ու ընկավ ներքև։

Մայրը ճչաց ու ցած թռավ ճուտի ետևից։ Բայց հենց էդ վայրկյանին, որտեղից որ է, դուրս պրծավ մեր կատուն, վեր թռցրեց փոքրիկ ճուտը։

— Փի՛շտ, փի՛շտ, – վեր թռանք ամենքս, իսկ ծիծեռնակը սուր ծղրտալով ընկավ կատվի ետևից` նրա շուրջը թրթռալով կտցահարելով, բայց չեղավ։ Կատուն փախավ- մտավ ամբարի տակը։ Եվ այս ամենն այնպես արագ (կատարվել), որ անկարելի էր մի բան անել։

Ծիծեռնակը դեռ ծղրտալով պտտվում էր ամբարի շուրջը, իսկ մենք` երեխաներս, մի-մի փայտ առած պտտվում էինք ամբարի տակը, մինչև կատուն դուրս եկավ ու փախավ դեպի մարագը՝դունչը լիզելով։

Ծիծեռնակը դատարկ կատվին որ տեսավ, մի զիլ ծղրտաց ու թռավ, ի□ավ դիմացի ծառի ճյուղին։ Այնտեղ լուռ վեր եկավ։ Մին էլ տեսանք` հանկարծ ցած ընկավ մի քարի կտորի նման։Վազեցինք, տեսանք` մեռած, ընկած է ծառի տակին։

Մի գարնան իրիկուն էր, որ այս դեպքը պատահեց։ Շատ տարիներ են անցել, բայց ես չեմ մոռանում այն գարնան իրիկունը, երբ ես առաջին անգամ իմացա, որ ծիծեռնակի մայրն էլ մայր է, ու սիրտն էլ սիրտ է, ինչպես մերը:

1.Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառե րը`լրացնելով բաց թողած տառերը:
        ______Թ,ղ,ձ_______________________

_____________________________

_____________________________

_____________________________

2. Ի՞նչ է նշանակում «ծղրտալով» բառը.

ա/ ծիծաղելով

բ/ թռչկոտելով

գ/ ճչալով

դ/ մկկալով

3. Դո՛ւրս գրիր տեքստում ընդգծված  բառերը ̀  դիմացը  գրելով  դրանց  հոմանիշները  (իմաստով մոտ  բառեր):

____դեպք_____           —         _______դիպված________

_____ուրախ ______    —             _____զվարթ________

______վայրկյան_______        —               _____Ակնթարթ_______

__________զիլ ___________       —               _____Սուր________________

4. Տրված բառերից որի՞ դիմաց է սխալ նշված նրա տեսակը.

ա/ իրիկնապահ-բարդ

բ/ անզգույշ-ածանցավոր

գ/ փոքրիկ-պարզ

դ/ այնտեղ-բարդ

5. Տեքստից դո՛ւրս գրիր  եզակի թվով չորս գոյական և դարձրո՛ւ  հոգնակի:

_____ծիծեռնակ________________           —           _____ծիծեռնակներ________________

_______քար______________                      _____քարեր________________

________ճուտ_____________                      _______ճտեր______________

_______ծառ______________                      ______ծառեր_______________

6. Տրված բառերից յուրաքանչյուրի դիմաց նշված է, թե ինչ խոսքի մաս է: Ո՞ր տարբերակն է սխալ.

ա/ վազեցինք-բայ

բ/ երկար- ածական

գ/ կտուց-գոյական

դ/ դեղին-գոյական

7 .Դու՛րս  գրիր տեքստում փակագծերի մեջ  դրված բայերը(գործողություն ցույց տվող բառերը)  և  դիմացը գրի՛ր անհրաժեշտ ձևերը  (համապատասխանեցրո՛ւ տեքստին):

_____պատահել______________            —         _________պատահեց_______________

____________շտապել_______            —         _________շտապեց_______________

8. Դո՛ւրս գրիր պատմվածքի գլխավոր իմաստն արտահայտող նախադասությունը:

9. Ի՞նչ սովորություններ ունեն ծիծեռնակները:
————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

10.Ծիծեռնակի ո՞ր ճուտը կատվի զոհը դարձավ.

ա/ամենից փոքրը կամ ամենից անկարգը

բ/ ամենից անվախը կամ ամենից չարաճճին

գ/ ամենից մեծը կամ ամենից հնարամիտը

դ/ ամենից անզգույշը կամ ամենից սովածը

11. Ի՞նչ պատահեց ծիծեռնակին, երբ տեսավ դատարկ կատվին.

ա/թռավ-գնաց, որպեսզի կերակուր բերի

բ/ հանգիստ նստեց ծառի ճյուղին

գ/ քարի կտորի նման ցած ընկավ ճյուղից

դ/ ծլվլում էր երդիկին

12. Ինչո՞ւ երեխաները չկարողացան փրկել ծիծեռնակի ձագին:

___________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

There was once a young and very beautiful princess. Her name was Nadia.
One morning she was near a fountain in the garden of her father’s palace. She
had a small golden ball. She played with her ball. Suddenly she threw the ball so
high in the air that she could not catch it and it fell in the water of the fountain.
Nadia looked for her small golden ball, but she could not find it. She began to
cry and said, “I shall give anything to have my golden ball again!”
“Will you?” said a voice from the fountain. Nadia looked down and saw a frog
in the water.
“Of course I shall,” cried Nadia, “but what can you do, ugly frog?” “I shall bring
your golden ball. But then you will let me live with you, eat from a golden plate,
and sleep on your bed.” “Very well,” Nadia said to the frog.
“Bring me my golden ball and I shall do what you want.” The frog was happy.
It brought the golden ball and Nadia ran away. Soon she forgot about her promise.
The next day when Nadia was having supper she heard a strange noise
– tap, tap, tap, tap – and a voice said, “Open the door. You must keep your
promise.”

Nadia turned white. It was the frog’s voice. “You must keep your promise”,
the King said. “Go and open the door.” The poor princess opened the door and
the frog hopped into the room.
(to be continued)

Անծանոթ բառերը՝ near, fountain, palace, Suddenly, threw, fell, began, voice, saw, will, well, shall, brought, heard, strange, noise, turned white, hopped, into.

1. ЧТЕНИЕ И РАЗБОР ТЕКСТА

2. ВОПРОСЫ И ЗАДАНИЯ

Вопрос

Почему подарки перепутались?

Задание 1. Посмотрите на словосочетания и объясните, в чём разница:

подарок Коли – подарок Коле; подарок Мити – подарок Мите.

Напишите свои примеры со словами «письмо», «послание».

Задание 2. Впишите окончания. Обращайте внимание на вопросы:

Каждое (что?) утро (кто?) мальчики ходили на речку. Они не боялись холодной (чего?) воды (Где?) На речке мальчики сразу бросались (куда?) в воду Они купались, играли (где?) в воде Потом хорошо вытирались полотенцем и отдыхали (где?) на береге

Задание 2. Вставь нужные окончания.

1) Библиотека: занимался в библиотеке, подошёл к библиотеку, прошёл мимо библиотеки, пользовался библиотекой
2) Дорога: находился в дороге, шёл без дороги, возвратился к дороге, прошёл по дорогу
3) Дом: вышел из дома, подошёл к дому, гордился домом, мечтал о доме.
4) Семья: не имеет семьи,  рассказывал о семье, познакомился с семьй.
5) Птица: прилетела птица, ещё не было птицы, поймали птицу, думала о птице .

6) В гнезде сидела птица. Охотник протянул руку к птице . Он поднял птицу . На дне гнезда шевелились птенцы. Он бережно посадил птицу в гнезде .

(Part one)
There was once a young and very beautiful princess. Her name was Nadia.
One morning she was near a fountain in the garden of her father’s palace. She
had a small golden ball. She played with her ball. Suddenly she threw the ball so
high in the air that she could not catch it and it fell in the water of the fountain.
Nadia looked for her small golden ball, but she could not fi nd it. She began to
cry and said, “I shall give anything to have my golden ball again!”
“Will you?” said a voice from the fountain. Nadia looked down and saw a frog
in the water.
“Of course I shall,” cried Nadia, “but what can you do, ugly frog?” “I shall bring
your golden ball. But then you will let me live with you, eat from a golden plate,
and sleep on your bed.” “Very well,” Nadia said to the frog.
“Bring me my golden ball and I shall do what you want.” The frog was happy.
It brought the golden ball and Nadia ran away. Soon she forgot about her promise.
The next day when Nadia was having supper she heard a strange noise
– tap, tap, tap, tap – and a voice said, “Open the door. You must keep your
promise.”

Nadia turned white. It was the frog’s voice. “You must keep your promise”,
the King said. “Go and open the door.” The poor princess opened the door and
the frog hopped into the room.
(to be continued)

Answer the questions.

1. Who was Nadia?
2. What did she do in the garden?
3. What happened to the ball?
4. What did Nadia say?
5. What did she see in the water?
6. What did the frog ask Nadia?
7. What did Nadia promise?
8. What did Nadia hear the next day?

Complete the sentences.

1. There was once a young and beautiful … .
2. One morning she was near a … in the garden.
3. Nadia looked down and saw a … in the water.
4. “What can you do … frog?”
5. The next day she heard a … noise.
6. She opened the door and the frog … into the room

Choose the correct word.

1. There was once a young and … princess. (ugly, beautiful)
2. She had a small … ball. (golden, red)
3. Nadia played with her … . (ball, cat)
4. The ball fell into the water of the … . (fountain, river)
5. She saw an ugly … in the water. (frog, bear)
6. You will let me … with you. (play, live)
7. Nadia heard a strange … . (sound, noise)
8. She opened the door and the frog … into the room. (ran, hopped)

Write sentences using the words below. Don’t forget to
begin your sentences with capital letters.

1. golden, princess, had, ball, small, a, the.
2. the, water, it, of, fell, fountain, into, the.
3. frog, saw, in, she, water, the, a.
4. noise, heard, strange, she, a.
5. was, ugly, it, frog, the.
6. the, into, hopped, room, frog, the.

Քըշեց նախիրը մեր նախրորդ հըսկան,
Ելավ Սասունի սարերն աննըման։
«Է՜յ ջան, սարե՛ր,
Սասման սարե՛ր,
Ի՜նչ անուշ է
Ձեր լանջն ի վեր…»
Որ կանչեց, նըրա ձենից ահավոր
Դըղորդ-դըմբդըմբոցն ընկավ սար ու ձոր։
Վայրի գազաններ բըներից փախան,
Քարեքար ընկան, դատարկուն եղան։
Դավիթն էր. ընկավ նրանց ետևից,
Որին մի սարից, որին մի ձորից,
Գել, ինձ, առյուծ, արջ, վագըր բռնեց,
Հավաքեց, բերավ, իր նախրին խառնեց
Ու առաջն արավ դեպի Սասմա քաղաք։
Ոռնո՜ց, մըռընչյո՜ւն, աղմո՜ւկ, աղաղա՜կ…
Վախկոտ քաղքըցիք մին էլ ի՜նչ տեսան,
Հենց քաղքի վըրա անհամար գազան…
«Վա՜յ, հարա՜յ, փախե՜ք…»
Մեծեր, երեխեք
Սըրտաճաք եղած,
Գործները թողած
Փախան, ներս ընկան տուն, ժամ կամ խանութ,
Ամուր փակեցին դուռն ու լուսամուտ։
Դավիթը եկավ կանգնեց մեյդանում.
— Վա՜հ, էս քաղքըցիք ի՜նչ վաղ են քընում։
Հե՜յ կովատեր, հե՜յ գոմշատեր,
Ելե՛ք, շուտով բացեք դըռներ,
Ով մինն ուներ — տասն եմ բերել,
Ով տասն ուներ — քըսանն արել։
Շուտով ելե՜ք, եկե՜ք, տարե՜ք,
Ձեր եզն ու կով գոմերն արեք։
Տեսավ՝ չեն գալի, դուռ չեն բաց անում,
Ինքն էլ մեկնըվեց քաղքի մեյդանում,
Գըլուխը դըրավ մի քարի, մընաց,
Ու մուշ-մուշ քընեց մինչև լուսաբաց։
Լուսին իշխաններ ելան միասին,
Գընացին Ձենով Օհանին ասին.
— Ամա՜ն, քեզ մատաղ, ա՛յ Օհան ախպեր,
Մեր եզն ու մեր կով թող մընան անտեր,
Միայն սրանից ազատ արա մեզ։
Ոչ արջն է ջոկում, ոչ գոմեշն ու եզ,
Մի օր էլ քաղքին փորձանք կըբերի,
Արջերոց կանի, կըտա կավերի։

Բարև ձեզ, իմ անունը Լուսինե է: Եվ այսօր ես ձեզ կպատմեմ իմ սիրած բույսի մասին:Իմ սիրած բույսն է անանուխը:

1)Գոյություն ունի անանուխի ավելի քան 20 տեսակ։ Այն օրգանիզմի համար կարևոր մի շարք բաղադրիչներ ունի՝ վիտամիններ, եթերային յուղեր, հանքանյութեր և այլն։

2)Հակոբորբոքային հատկություն ունի։ Անանուխը մեծ քանակով յուղ է պարունակում, որը հակաբորբոքային ազդեցություն է ունենում և կանխարգելում է բջիջների վնասումը։ Բացի այդ՝ անանուխը հականեխիչ հատկություն ունի, հրաշալի միջոց է միջատների խայթոցների դեպքում։

3)Պայքարում է մրսածության դեմ։ Այս բույսը համարվել է բնական ցավազրկող և պաթոգեն միջոց, որն օգտագործվել է տարբեր հիվանդությունների դեպքում, այդ թվում՝ անգինայի և ֆարինգիտի դեպքում։

4)Անանուխը չեզոքացնում է բերանի խոռոչի, քթի լորձաթաղանթի գրգռումը, պայքարում է ալերգիայի նշանների դեմ, շնչառական ուղիներն ազատում է լորձից։

5)Լավացնում է մաշկի վիճակը։ Անանուխը հարուստ է վիտամին A-ով, որը նպաստում է թարմանալուն, երիտասարդանալուն, մաշկի վիճակի լավացմանը։ Այն նվազեցնում է ճարպագեղձերի աշխատանքը, փակում ծակոտիները։ Անանուխի թուրմն օգնում է նվազեցնել քրտնարտադրությունը, մաշկային վարակների առաջացման հնարավորությունը, իսկ կոնցենտրացված անանուխի թեյը փափկեցնում է ոտքերի մաշկը։

6)Օգտակար է կնոջ առողջության համար։ Անանուխն արդյունավետորն չեզոքացնում է տոքսիկոզի նշանները, լավացնում է ախորժակը, կանխարգելում առանց պատճառի անհանգստության նոպաները, որոնք հաճախ են նկատվում հղիության ընթացքում. հաշվի առեք, որ հղիության դեպքում այն պետք է օգտագործել սահմանափակ քանակով, հակառակ դեպքում՝ արգանդի տոնուսը կարող է բարձրանալ։ Անանուխն օգնում է ազատվել ցավից՝ դաշտանային ցիկլի ընթացքում, և դաշտանադադարի տհաճ նշաններից։

Հանգստացնող ազդեցություն է ունենում։ Անանուխի բույրը հանգստացնող ազդեցություն է ունենում։ Այն լավ տրամադրություն է հաղորդում և օգնում պայքարել անքնության դեմ։